Patron Hufca
Szare Szeregi
Szare Szeregi to kryptonim Związku Harcerstwa Polskiego działającego w czasie II wojny światowej. Przekształcenie ZHP w Szare Szeregi miało miejsce 27 września 1939 w Warszawie, przez grono członków Naczelnej Rady Harcerskiej w mieszkaniu Stanisława Borowieckiego, Szefa Głównej Kwatery Męskiej, przy ul. Noakowskiego 12.
Były one najliczniejszą młodzieżową organizacją konspiracyjną, która w połowie 1944 r. skupiała ponad 15 tys. członków. Szare Szeregi współpracowały bezpośrednio z Komendą Główną Armii Krajowej oraz Delegaturą Rządu rzeczypospolitej Polskiej na Kraj.
Strukturę Szarych Szeregów stanowiły: pasieka (Główna Kwatera), ule (chorągwie), roje (hufce), rodziny (drużyny) oraz pszczoły (zastępy).
Szare Szeregi obejmowały (ze względów konspiracyjnych) początkowo jedynie młodzież powyżej 17 lat. Z czasem z powodu chęci wstąpienia do organizacji młodszych i rozpiętość wieku zwiększono. Z punktu widzenia programowego i metodycznego wyodrębniono w 1942 trzy grupy:
Zawiszacy (12-14 lat) – nie brali udziału w walce, zaś przygotowywali się do pełnienia służby pomocniczej oraz uczęszczali na tajne kompletach. W czasie Powstania Warszawskiego organizowali m.in. Harcerską Pocztę Polową.
Bojowe Szkoły (15-17 lat) – drużyny BS organizowały akcje małego sabotażu m.in. pisanie na murach, rozlepianie afiszy i nalepek, rozdawanie ulotek, kolportaż fikcyjnych dodatków nadzwyczajnych do gazet, podłączenie się do niemieckich megafonów, zrywanie niemieckich flag, usuwanie z wystaw i gablot niemieckich fotografii, gazowanie kin.
Grupy Szturmowe (powyżej 18 lat) – ich członkowie brali udział w akcjach bojowych np. tym wysadzanie mostów kolejowych, pociągów, odbijanie więźniów, odbijanie transportów do obozów koncentracyjnych, zamachy na wysoko postawionych żołnierzy niemieckich.
Członków organizacji obowiązywało przedwojenne Prawo i Przyrzeczenie harcerskie. Przyrzeczenie uzupełniono dodatkową rotą konspiracyjną:
Ślubuję na Twoje ręce pełnić służbę w Szarych Szeregach, tajemnic organizacyjnych dochować, do rozkazów służbowych się stosować, nie cofnąć się przed ofiarą życia
„Dziś, jutro, pojutrze”
Podstawową zasadą programu było wychowanie przez walkę. Program został sprecyzowany w koncepcji „Dziś, jutro, pojutrze”.
„Dziś” oznaczało okres konspiracji i przygotowanie do powstania
„Jutro” – otwartą walkę zbrojną z okupantem, powstanie
„Pojutrze” – pracę w wolnej Polsce